به گفته ی محققان، خبر بد را باید بدون شاخ و برگ دادن بدهید؛ این چیزی است که طرف مقابل تان ترجیح می دهد. همه ی ما به احتمال زیاد زمانی در زندگی مان ناچارا مجبور می شویم خبر بدی را به کسی برسانیم. خبر طلاق، اخراج شدن از کار، رد یک درخواست و یا نتیجه ی یک آزمایش که حاکی از یک بیماری سخت است، خبرهایی از این دست چیزهایی هستند که متاسفانه گاهی وظیفه ی رساندن شان را به مخاطب خواهیم داشت.
وقتی در چنین شرایطی قرار می گیریم همیشه این سوال مطرح می شود که چطور باید این خبر را بدهیم. آیا باید مستقیما بگوییم یا در لفافه و با کلماتی تسلی بخش سعی کنیم تا جایی که امکان دارد طرف مقابل را پریشان نکنیم؟
تحقیقات جدید در دانشگاه بریگم یانگ و دانشگاه آلابامای جنوبی می گوید، بهترین کار این است که خبر ناخوشایند را به سرعت بدهیم، دست کم این چیزی است که فرد مقابل ترجیح می دهد! این نتیجه ای است که محققان به آن دست یافته اند اما نظر پزشکان در اینباره چیست ؟
خبر بد را بهتر است چه کسی بگوید؟ مرد یا زن؟
این به خبر بستگی دارد؛ مثلا اگر خبر بد در مورد فوت فرزند یک زن است، بهتر است یک زن این کار را انجام دهد چون او به‌عنوان یک مادر می‌تواند احساس همدردی بیشتری داشته باشد و با ظرافت بیشتری این خبر را به یک مادر بگوید ولی آقایان معمولا در چنین مواردی نمی‌توانند زیاد موفق باشند. از طرفی دیگر، گفتن بعضی خبر‌ها به‌وسیله همسر(مرد) بهتر است چون زنی که با همسرش احساس راحتی می‌کند، شنیدن خبر بد از زبان او برایش راحت‌تر است و از طرفی شوهر احساسات همسرش را بیشتر می‌شناسد و مثلا می‌داند خبر را در خانه بگوید یا رستوران و اصلا همسرش در چه ساعتی از روز سرحال‌تر است.
چه شرايطي براي گفتن خبر بد نامناسب است؟
دکتر اربابي، روانپزشک و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران می گوید: بدترين کار، گفتن ناگهاني است. گفتن ناگهاني و بدون همدردي، آني و سريع، کار غلطي است و مشکلات هيجاني فرد را زياد مي‌کند. سعي کنيم که تلفني اين کار را انجام ندهيم و در واقع پيش از دادن خبر بد، بايد شرايط مناسب را مهيا کنيم.
گاهي اوقات خبر را مستقيم به فرد نمي‌گويند و ترجيح مي‌دهند او را به مراسم سوگواري ببرند تا همان جا با مسأله مواجه شود. اين کار درستي است؟
نه، چون ما از هرگونه اقدام ناگهاني و بدون مقدمه بايد پرهيز کنيم. ناگهاني گفتن ممکن است فرد را دچار اضطراب شديد و شوک رواني کند؛ براي مثال، اينکه تلفن را برداريم و بگوييم آن عزيز مرد، تمام شد، به فرد شوک وارد مي‌کند و آن لحظه تلفن ممکن است تا مدت‌ها و سال‌ها بعد توي گوش او بماند. پس براي گفتن چنين خبرهايي بايد شخص را پله‌به‌پله و مرحله‌به‌مرحله آماده کنيم.
بعضی برای گفتن خبر بد، پزشکان را واسطه می‌کنند
این کار، کار مناسبی نیست. بهتر است خبر بد را نزدیک‌ترین فرد به شخص مورد نظر بگوید چون بیشتر و بهتر با خصوصیات شنونده خبر آشنایی دارد. البته زمان گفتن خبر هم مهم است؛ مثلا بارها پیش آمده کسی مریض بوده و به فردی که خارج از کشور بوده اطلاع نداده‌اند و آنقدر این خبر را پنهان کرده‌اند که فرد فوت کرده است. گاهی فکر می‌کنیم شاید نرساندن خبر بد به صلاح فرد مورد نظر باشد و مصلحت در آن باشد که خبر یا بخش‌هایی از خبر را مخفی کنیم در حالی که بسیاری از پنهانکاری‌هایی که از روی دلسوزی و نگرانی صورت می‌گیرد، برای فردی که خبر به او مربوط است، مشکلات بیشتری ایجاد خواهد کرد.
ويژگي‌هاي فردي که خبر بد مي‌دهد
چون موقعيت دشواري است، بايد کسي عهده‌دار اين کار شود که اول خودش مايل باشد نه به اجبار او را مسوول اين کار کنند، چون کسي که چنين وظيفه‌اي را به عهده مي‌گيرد، خود دچار اضطراب مي‌شود و حتي تا چند ساعت هم اين اضطراب را خواهد داشت. پس او بايد توانايي اين کار را در خود احساس کند و بتواند شرايط را تحمل کند و پاسخ‌هاي هيجاني مناسبي نشان دهد.
بهتر است يک بزرگ‌تر انتخاب شود که از کنترل هيجاني مناسبي برخوردار باشد، با اينکه گاهي واقعا سخت است که آدم بتواند بر خودش مسلط باشد.
بهتر است اين شخص از فرهنگ اين خانواده يا اجتماع مطلع باشد چون براي فرهنگ‌هاي گوناگون از روش‌هاي متعددي بايد استفاده کرد.
کلام آخر اينکه کار ما پس از گفتن خبر تمام نمي‌شود، بلکه تازه وقت حمايت عاطفي از فرد داغديده است که نبايد حس تنها بودن يا رهاشدگي داشته باشد که خوشبختانه آداب و رسوم مذهبي و فرهنگي ما، به برگزاري مراسم متعدد و حضور در کنار خانواده داغديده تأکيد دارد و در رابطه با خبرهایی غیر از مرگ هم باید با طرف مقابل همدردی شود و با روش های مناسب همچون تفریح ،مسافرت و بودن در کنار فرد آسیب دیده سعی کنید حواس او را از موضوع پیش امده پرت کنید و ذهنش را بر موضوعات دیگری متمرکز کنید.
منابع : نمناک / ایران سلامت و وب سایت دکتر حامد محمدی کنگرانی
